
Spis treści
Jod to pierwiastek chemiczny niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, zwłaszcza tarczycy, która wykorzystuje go do produkcji hormonów regulujących metabolizm. Niedobór jodu może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, takich jak wole tarczycy, niedoczynność czy problemy z rozwojem u dzieci.
"Wdychanie jodu" nad morzem. Prawda czy mit?
Mit dotyczący "wdychania jodu" nad morzem ma swoje korzenie w obserwacjach, że mieszkańcy terenów nadmorskich rzadziej cierpią na niedobór jodu. W rzeczywistości wynika to raczej z diety bogatej w owoce morza niż z samego powietrza. Dodatkowo, jod rzeczywiście może znajdować się w powietrzu w okolicach wybrzeża – ale jego ilości są śladowe.
Główne źródło jodu w atmosferze to aerozol morski, który powstaje w wyniku rozbijania się fal. Wtedy do powietrza trafiają mikroskopijne kropelki wody morskiej zawierające m.in. jony jodkowe. Problem polega na tym, że zawartość jodu w tych cząstkach jest bardzo niska, a zasięg ich unoszenia się – ograniczony. Co więcej, większość tego jodu nie występuje w formie, którą organizm może łatwo wchłonąć przez układ oddechowy.
Czy organizm może przyswajać jod przez płuca?
To kluczowe pytanie. Niestety, odpowiedź na nie brzmi: w bardzo ograniczonym stopniu. Układ oddechowy nie jest przystosowany do efektywnego przyswajania jodu z powietrza. Nawet jeśli drobne ilości jodu dostaną się do płuc, ich ilość jest tak znikoma, że nie ma realnego wpływu na poziom tego pierwiastka w organizmie.
Naukowe badania jasno pokazują, że głównym sposobem przyswajania jodu pozostaje droga pokarmowa. Wdychanie jodu w nadmorskim powietrzu nie stanowi żadnego istotnego źródła tego pierwiastka.
Kiedy jodu nad morzem jest najwięcej?
Co ciekawe, największe stężenie jodu w powietrzu występuje zimą i jesienią, gdy fale są wysokie, a wiatr silny. Latem – czyli wtedy, gdy najczęściej wypoczywamy nad morzem – stężenie jodu w powietrzu jest najniższe. Jeśli więc ktoś naprawdę chciałby "wdychać jod", powinien jechać nad morze w listopadzie przy sztormowej pogodzie – choć nawet wtedy korzyści będą symboliczne.
Morze dla zdrowia? Oczywiście!
Nie znaczy to jednak, że pobyt nad morzem nie ma pozytywnego wpływu na zdrowie – wręcz przeciwnie. Świeże, wilgotne powietrze może nawilżać drogi oddechowe, zmniejszać ilość alergenów, a spacerowanie po plaży czy morska bryza może działać relaksująco. Odpoczynek, ruch, zmiana klimatu – to wszystko składa się na korzyści zdrowotne. Jednak nie mają one wiele wspólnego z jodem.
Jak dostarczyć organizmowi jodu?
Najlepszym sposobem na zapewnienie sobie odpowiedniego poziomu jodu jest dbanie o dietę. Wśród produktów bogatych w jod są m.in. ryby morskie (np. dorsz, łosoś), owoce morza, nabiał, jaja, sól jodowana.
W przypadku osób z niedoborem jodu lub problemami z tarczycą, warto również rozważyć suplementację – jednak zawsze po konsultacji z lekarzem.