Spis treści
Badania naukowców wskazują, że zdrowy mikrobiom jelitowy może odgrywać kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu zaburzeń psychicznych. Oś jelitowo-mózgowa to niezwykle skomplikowany system, w którym bakterie jelitowe pełnią funkcję "niewidzialnych regulatorów” naszego nastroju.
Czym jest mikrobiom jelitowy?
Mikrobiom jelitowy to zbiorowisko bilionów mikroorganizmów zamieszkujących jelita. Choć kojarzy się głównie z trawieniem, coraz więcej badań wskazuje na jego kluczową rolę w zdrowiu psychicznym. Jak bakterie jelitowe wpływają na nasz nastrój, emocje i podatność na choroby psychiczne?
Mikrobiom a zdrowie psychiczne
Badania prowadzone na całym świecie pokazują silny związek między mikrobiotą jelitową a zdrowiem psychicznym. Naukowcy z King’s College London przeanalizowali wyniki 59 badań i zauważyli, że u osób z depresją, schizofrenią czy zaburzeniami lękowymi występuje znaczna dysbioza, czyli brak równowagi mikrobiologicznej w jelitach. Zaobserwowano mniejszą ilość korzystnych bakterii, takich jak Faecalibacterium i Coprococcus, które produkują kwas masłowy – substancję mającą działanie przeciwzapalne i wspierającą zdrowie psychiczne.
Co więcej, w badaniach podkreślono, że jelita są odpowiedzialne za produkcję aż 90 proc. serotoniny, nazywanej "hormonem szczęścia”. Zaburzenia w mikrobiomie mogą więc prowadzić do obniżenia jej poziomu, co zwiększa ryzyko depresji i zaburzeń lękowych.
Oś jelitowo-mózgowa. Jak działa?
Mikrobiom jelitowy komunikuje się z mózgiem za pomocą tzw. osi jelitowo-mózgowej. To sieć powiązań między układem nerwowym, hormonalnym i immunologicznym, dzięki której bakterie jelitowe wpływają na produkcję neurotransmiterów, takich jak serotonina, dopamina i GABA. Zmiany w składzie mikrobioty mogą prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego, który jest powiązany z rozwojem depresji, choroby Alzheimera czy zaburzeń lękowych.
Jak dbać o mikroflorę jelitową?
Jeśli chcemy wspierać zdrowie psychiczne poprzez dbanie o mikrobiom, warto skupić się na kilku kluczowych aspektach. Są wśród nich:
- Zbilansowana dieta
Bogata w błonnik dieta sprzyja rozwojowi dobrych bakterii jelitowych. Warto włączyć do niej produkty fermentowane (np. kefir, kiszonki), prebiotyki (czosnek, cebula, banany) oraz probiotyki.
- Ograniczenie antybiotyków
Nadmierne stosowanie antybiotyków może prowadzić do wyjałowienia mikrobiomu, co negatywnie wpływa na zdrowie psychiczne. Warto konsultować ich stosowanie z lekarzem.
- Redukcja stresu
Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga czy regularna aktywność fizyczna, mogą poprawiać stan mikrobioty jelitowej i tym samym pozytywnie wpływać na nasz nastrój.
