
Spis treści
– W Polsce z e-papierosów korzysta już średnio co czwarta dziewczyna i co piąty chłopak w wieku od 13 do 15 lat – zauważają autorzy apelu, podkreślając rozmiary szkód spowodowanych przez uzależnienie od nikotyny. Jak podkreślają, liczone jest ono w dziesiątkach tysięcy zgonów rocznie i dziesiątkach miliardów kosztów ekonomicznych. Według najnowszych danych jest to 57 tys. zgonów i 57 mld zł spowodowanych wydatkami na leczenie, absencję chorobową czy utracone lata produktywności osób uzależnionych.
Zakaz sprzedaży nieletnim m.in. woreczków z nikotyną
Projekt przepisów, które mają m.in. zakazać sprzedaży nieletnim woreczków z nikotyną i płynów beznikotynowych ograniczyć używanie papierosów elektronicznych przez ludzi młodych, wprowadzić zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych i pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia, czeka na rozpatrzenie przez Sejm.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (druk nr 983) jest obecnie notyfikowany w Komisji Europejskiej. – W obliczu zagrożeń, którym mają przeciwdziałać planowane przepisy, Fundacja Żyjmy Zdrowo zwraca się do Państwa z apelem o pilne przyjęcie zmian w ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, które mogą uchronić polskie dzieci i młodzież przed uzależnieniem od nikotyny oraz zapobiec dewastacji ich zdrowia – czytamy w apelu.
Jego autorzy podkreślają, dlaczego tak ważne jest to, by nowe regulacje weszły w życie przed wakacjami. To wtedy najczęściej dochodzi do inicjacji nikotynowej, także poprzez sięganie po produkty beznikotynowe będące wprowadzeniem do eksperymentowania z nikotyną – piszą do parlamentarzystów.
Rok temu minister zdrowia Izabela Leszczyna wyrażała nadzieję, że zakaz, bardziej skutecznie niż obecne przepisy chroniący dzieci i młodzież przed szkodliwymi dla nich produktami i substancjami, uda się wprowadzić przed wakacjami 2024 roku. To okazało się niemożliwe.
W grupie 13–19 lat codzienne sięga po te produkty co drugi nastolatek
– Brak zdecydowanych działań w zakresie kontroli dostępu do produktów nikotynowych, po które sięgają osoby niepełnoletnie w dłuższej perspektywie doprowadzi do poważnego kryzysu zdrowotnego, w tym jeszcze większego wzrostu liczby zachorowań na nowotwory – przestrzegają autorzy i sygnatariusze apelu.
– Dynamiczny wzrost popularności nowych produktów nikotynowych, szczególnie wśród młodzieży i młodych dorosłych, wskazuje na potrzebę dostosowania polskiej legislacji do szybko zmieniających się warunków rynkowych i nowych zwyczajów konsumenckich – zwracają uwagę autorzy apelu.
Prowadzone systematycznie badania naukowe, ale też sondaże opinii udowadniają, że sięganie przez młodych ludzi po produkty niezawierające nikotyny (w tym popularne, smakowe, jednorazowe e-papierosy) jest zaledwie wstępem do uzależnienia od nikotyny, ze wszystkimi tego negatywnymi skutkami.
Popularność e-papierosów wśród dzieci i młodzieży potwierdzają badania ankietowe przeprowadzane w ostatnich latach w najmłodszych grupach wiekowych. Ich wyniki pokazują, że w grupie wiekowej 13–19 lat codzienne sięganie po te produkty deklaruje co drugi nastolatek, dla blisko połowy tej grupy główne atuty jednorazowych e-papierosów to dostępność (fizyczna i finansowa) oraz atrakcyjne, słodkie smaki.
Eksperci wskazują, że rośnie grupa młodych ludzi, którym smakowe e-papierosy zastępują słodycze, duża grupa szuka w nich sposobu na oszukanie łaknienia. Młodzi deklarują też, że wapują ze względów towarzyskich, dla rozrywki, rozładowania emocji, poradzenia sobie ze stresem. Zjawisko wapowania znajduje się tym samym na pograniczu zdrowia somatycznego i psychicznego.
Do apelu Fundacji Żyjmy Zdrowo przyłączyli się m.in.: Federacja Pacjentów Polskich, Federacja Stowarzyszeń „Amazonki”, Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą”, Fundacja ISKIERKA, Fundacja „Pokonaj Raka”, Instytut Matki i Dziecka w Warszawie, Ogólnopolska Federacja Onkologiczna i Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych.