
Spis treści
Wielu z nas pamiętam jak po pierwszej, drugiej czy kolejnych dawkach szczepionki przeciwko COVID-19 pojawiały się dreszcze, podwyższona temperatura czy gorączka, ból i zaczerwienienie w miejscu iniekcji, ból głowy, bóle mięśni, dreszcze, zmęczenie i ogólnie osłabienie organizmu. Niestety niektórzy mieli jeszcze gorsze objawy, w tym tzw. wstrząs anafilaktyczny.
Co to jest wstrząs anafilaktyczny?
Na serwisie Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia dowiadujemy się, że organizm człowieka w pewnych sytuacjach reaguje mocno na czynniki uczulające. Oczywiście u każdego może to wyglądać całkowicie inaczej, a objawy są zróżnicowane. Generalnie anafilaksja jest bardzo ciężką reakcją na alergen, to właśnie ona może spowodować, że dojdzie do wstrząsu anafilaktycznego, który bardzo gwałtownie się rozwija i jest poważnym zagrożeniem nie tylko zdrowia ale i życia. Dlatego też osoby ze stwierdzoną anafilaksją zawsze powinny mieć przy sobie adrenalinę.
Jakie są objawy wstrząsu anafilaktycznego?
Generalnie przyjmuje się, że objawy wstrząsu anafilaktycznego są następujące: zawroty głowy, uczucie braku powietrza, duszność, kołatanie serce, drgawki, nagły, szybki spadek ciśnienia krwi - skóra jest blada, chłodna, spocona, mocne osłabienie organizmu, chrypka, kaszel, nieżyt nosa, nudności, wymioty, ból brzucha, może też dojść do utraty przytomności. W każdym przypadku objawy mogą być różne i występować z różnym nasileniem. Jednak najważniejsza jest w takiej sytuacji szybka reakcja i pilne udane się na SOR czy do jakiejkolwiek palcówki medycznej. Dlaczego? Bo jeśli nie zostanie udzielona natychmiastowa pomoc – może dojść do obrzęku gardła, zamknięcia krtani, uduszenia, zatem śmierci.
Co wywołuje wstrząs anafilaktyczny?
Ministerstwo Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia wskazuje na różne sytuacje, które mogą wywołać wstrząs anafilaktyczny. Może go wywołać każdy alergen, na który jest uczulony człowiek. Jednak najczęściej wynika z bardzo silnej reakcji na:
- podanie leku, który uczula – np. penicyliny, aspiryny
- podaniu szczepionki, której składki uczula
- pokarm – np. orzechy, ryby, skorupiaki, mleko
- ukąszenie przez owada – pszczołę, szerszenia, osę, mrówkę
- alergeny wziewne – np. sierść kota lub psa.
Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych
Na wstępie należy zaznaczyć, że w Polsce obowiązujące pewnego rodzaju instytucja czy system tzw. Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych. Nie wiele osób ma świadomość, ale w sytuacji, gdy doszło w organizmie do niepożądanych odczynów poszczepiennych i dana osoba trafiła do szpitala na hospitalizacje, mam możliwość skorzystania z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień i ubiegać się o świadczenia kompensacyjne.
Świadczenie kompensacyjne a COVID-19
Istnieje możliwość ubiegania się o świadczenie kompensacyjne, co ma formę pewnego rodzaju odszkodowania za to, że doszło do niepożądanych skutków szczepienia. Na stronie rządowej czytamy, że można wykorzystać tą prostą ścieżkę bez udziału sądów. Wynika to z tego, że przyznane świadczenie kompensacyjne jest zaliczane na poczet zadośćuczynienia lub odszkodowania w postępowaniu cywilnym związanym z wystąpieniem działań niepożądanych po podanej szczepionce albo podanych szczepionkach.
Wysokość świadczenia zależy od długości pobytu w szpitalu. Maksymalna kwota jaką można uzyskać to 100 tys. zł. Dotyczy to sytuacji, gdy hospitalizacja trwała powyżej 120 dni.
Możliwość uzyskania świadczenia kompensacyjnego odnosi się do wszystkich szczepień przeciw COVID-19, a także szczepień obowiązkowych i innych szczepień przeciwepidemicznych wykonanych począwszy od 1 stycznia 2023 roku.
Kto może ubiegać się o świadczenia kompensacyjne?
O świadczenie kompensacyjne może ubiegać się każdy, jeżeli po szczepieniu wystąpiło u niego niepożądane działanie danej szczepionki. Zatem można skorzystać ze świadczenia kompensacyjnego, kiedy:
- spowodowało konieczność pobytu w szpitalu przez co najmniej 14 dni lub
- wystąpił wstrząs anafilaktyczny powodując konieczność obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć albo hospitalizacji (o dowolnej długości).
Świadczenie nie będzie natomiast mogło zostać przyznane, jeśli:
- hospitalizacja trwała krócej niż 14 dni, a dana osoba nie doznała wstrząsu anafilaktycznego,
- hospitalizacja nie była związana z podaniem szczepionki objętej działaniem Funduszu,
- dana osoba nie doznała działania niepożądanego wymienionego w Charakterystyce Produktu Leczniczego danej szczepionki, a także w ulotce dołączanej do opakowania.
Jaka jest wysokość świadczenia kompensacyjnego?
Jak już było wskazane, jeżeli dana osoba doznała wstrząsu anafilaktycznego, może liczyć na:
- 3 000 zł, gdy udzielono pomocy w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć,
- 10 000 zł, jeśli wymagana była hospitalizacja trwająca do 14 dni.
W innej sytuacji można ubiegać się o wyższe kwoty, ale wówczas hospitalizacja powinna mieć związek z działaniem niepożądanym szczepionki wymienionym w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Wysokość świadczenia wyniesie wówczas (proporcjonalnie do okresu hospitalizacji):
Czas trwania hospitalizacji | Kwota świadczenia kompensacyjnego |
14 – 30 dni | 10.000 – 20.000 zł |
31 – 50 dni | 21.000 – 35.000 zł |
51 - 70 dni | 36.000 – 50.000 zł |
71 – 90 dni | 51.000 – 65.000 zł |
91 – 120 dni | 66.000 – 89.000 zł |
Jeśli hospitalizacja trwała powyżej 120 dni, ustawa przewiduje z tego tytułu kwotę 100.000 zł.
Świadczenie kompensacyjne jest dodatkowo podwyższane w przypadku:
- zabiegu operacyjnego w znieczuleniu ogólnym – o 15 000 zł;
- innego zabiegu operacyjnego albo metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko – o 5000 zł;
- hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii lub intensywnej opieki medycznej trwającej co najmniej 7 dni – o 10 000 zł;
- hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii lub intensywnej opieki medycznej trwającej dłużej niż 30 dni – o 20 000 zł.
Świadczenie kompensacyjne może również obejmować zwrot kosztów dalszego leczenia lub rehabilitacji po zakończeniu obserwacji lub pobytu w szpitalu, do wysokości 10 000 zł (w takim przypadku powinieneś przedstawić kopie dokumentacji leczenia lub rehabilitacji wraz z dokumentacją potwierdzającą poniesione koszty). Łączna suma świadczenia kompensacyjnego nie może być wyższa niż 100 000 zł.
Kwota świadczenia wypłacanego z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych jest zwolniona z podatku dochodowego.