
Spis treści
- Lekki stopień niepełnosprawności – co obejmuje?
- Co zalicza się do lekkiego stopnia niepełnosprawności?
- III grupa inwalidzka. Jakie daje udogodnienia w miejscu pracy?
- Zniżki, przywileje i dofinansowania dla osób z lekką niepełnosprawnością
- Ulgi w komunikacji publicznej dla osób z lekką niepełnosprawnością
- Wsparcie w edukacji. Nie tylko stypendia
- Wsparcie dla przedsiębiorców i pracodawców
- Ulga rehabilitacyjna i preferencje podatkowe
- Dodatkowa przerwa w pracy
- Standardowy czas pracy
- Możliwość zgłoszenia potrzeb związanych z niepełnosprawnością
- Inne udogodnienia
- Ulga paszportowa
- Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych
- Likwidacja barier architektonicznych
- Zakup sprzętu ortopedycznego i pomocniczego
- Refundacja składek na ubezpieczenie społeczne
- Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników
W Polsce ponad 4 mln osób posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Ponad 25 proc. z nich ma orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim. Oznacza to, że w naszym kraju orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności posiada około 1 mln osób.
Lekki stopień niepełnosprawności – co obejmuje?
Stopień niepełnosprawności lekki (dawniej tzw. III stopień niepełnosprawności) oznacza, że taka osoba ma naruszoną sprawność organizmu, a co za tym idzie - obniżoną sprawność funkcjonowania. Jej zdolności wykonywania pracy są ograniczone w porównaniu do pracy osoby o pełnej sprawności fizyczno-ruchowej oraz psychicznej.
Lekki stopień niepełnosprawności może zostać przyznany osobie w każdym wieku – zarówno dzieciom, osobom w wieku produkcyjnym, jak i osobom starszym. By uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności należy złożyć wniosek do właściwego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, dołączyć odpowiednią dokumentację medycznej oraz stawić się przed komisją orzekającą.
Co zalicza się do lekkiego stopnia niepełnosprawności?
Na jakie choroby można dostać lekki stopień niepełnosprawności? Niepełnosprawność w stopniu lekkim przyznawana jest m.in. z następujących przyczyn:
- Przewlekłe choroby układu krążenia
Np. nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca w początkowym stadium - Choroby narządu ruchu
Takie jak np. zwyrodnienia stawów, amputacje palców, ograniczona ruchomość kończyn - Wady wzroku i słuchu
M.in. znaczne osłabienie widzenia lub słuchu, które utrudnia codzienne funkcjonowanie - Cukrzyca
W przypadku gdy występują trudności z kontrolowaniem choroby, ale bez poważniejszych powikłań - Choroby neurologiczne
Np. stwardnienie rozsiane (w początkowej fazie), padaczka czy neuropatie - Zaburzenia psychiczne
M.in. łagodne formy depresji, zaburzeń lękowych czy fobii, które wpływają na zdolność do pracy i funkcjonowania społecznego.
III grupa inwalidzka. Jakie daje udogodnienia w miejscu pracy?
Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności, które wykonują pracę zawodową mogą korzystać z szeregu udogodnień w swoim miejscu pracy. Są to:
Dodatkowa przerwa w pracy
15 minut dziennie przeznaczone na gimnastykę lub wypoczynek co wlicza się do czasu pracy.
Standardowy czas pracy
Oznacza to, że mogą pracować maksymalnie 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo i nie mogą pracować w nadgodzinach ani w porze nocnej. Przepis ten nie dotyczy osób zatrudnionych przy pilnowaniu mienia. Wówczas praca w godzinach nadliczbowych i nocnych możliwa jest na wniosek zatrudnionego i po uzyskaniu zaświadczenia od lekarza medycyny pracy lub lekarza prowadzącego o braku przeciwwskazań.
Możliwość zgłoszenia potrzeb związanych z niepełnosprawnością
Pracodawca ma obowiązek je uwzględnić, pod warunkiem, że są uzasadnione.
Inne udogodnienia
Jest to np. możliwość ubiegania się o inne formy wsparcia związane z zatrudnieniem, które ułatwiają codzienne wykonywanie obowiązków zawodowych.
Zniżki, przywileje i dofinansowania dla osób z lekką niepełnosprawnością
W 2025 roku osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą skorzystać z następujących zniżek i dofinansowań:
Ulga paszportowa
Pozwala na uzyskanie 50 proc. zniżki na opłatę za wydanie paszportu, dzięki czemu koszt wynosi 70 zł zamiast 140 zł.
Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych
Kwota wsparcia wynosi 25 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
Likwidacja barier architektonicznych
Pod tym pojęciem kryje się dofinansowanie na dostosowanie budynków do potrzeb osoby z niepełnosprawnością. Środki mogą zostać przeznaczone na modernizację domu lub najbliższego otoczenia.
Zakup sprzętu ortopedycznego i pomocniczego
Wsparcie dotyczy m.in. wózków inwalidzkich, aparatów słuchowych czy innych urządzeń ułatwiających życie jednak warunkiem uzyskania wsparcia jest spełnienie kryterium dochodowego.
Ulgi w komunikacji publicznej dla osób z lekką niepełnosprawnością
Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą także korzystać z ulg w transporcie publicznym. Ich zakres zależy jednak od lokalnych uchwał gminnych lub miejskich.
W niektórych miastach osoby z takim orzeczeniem mogą podróżować komunikacją miejską za darmo lub korzystać ze zniżek. W Warszawie osoby poniżej 26. roku życia z orzeczoną niepełnosprawnością dowolnego stopnia mogą korzystać z komunikacji miejskiej za darmo.
Wsparcie w edukacji. Nie tylko stypendia
Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności będące uczniami lub studentami mogą skorzystać z różnego rodzaju wsparcia edukacyjnego. Są to m.in. stypendia przyznawane zarówno na poziomie szkolnym, jak i akademickim.
Z kolei uczelnie wyższe mają obowiązek dostosowywać warunki egzaminów do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Zdarza się, że jest to wydłużenie czasu egzaminu czy zapewnienie odpowiednich urządzeń wspomagających.
Wsparcie dla przedsiębiorców i pracodawców
Lekki stopień niepełnosprawności daje także korzyści przedsiębiorcom zatrudniającym osoby z niepełnosprawnością oraz tym, którzy prowadzą działalność gospodarczą. Oferowane jest następujące wsparcie:
Refundacja składek na ubezpieczenie społeczne
Dzięki niemu osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą uzyskać zwrot 30 proc. składek emerytalnych i rentowych (pod warunkiem terminowego opłacania składek).
Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników
Pozwala ono pracodawcy uzyskać 575 zł miesięcznie na każdego pracownika z lekkim stopniem niepełnosprawności, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów (nie przysługuje ono na pracowników będących emerytami lub zatrudnionych u pracodawców niespełniających 6 proc. wskaźnika zatrudnienia osób z niepełnosprawnością).
Ulga rehabilitacyjna i preferencje podatkowe
Osoby posiadające orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności mogą także skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Przeznaczona jest dla osób, które ponoszą wydatki związane z rehabilitacją lub ułatwieniem codziennego funkcjonowania oraz tym, które mają na utrzymaniu osobę z niepełnosprawnością. W ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć m.in. koszty zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, wydatki na lekarstwa czy opłaty za specjalistyczne usługi medyczne.