Spis treści
Zawód ratownika medycznego polega przede wszystkim na udzielaniu profesjonalnej pomocy w przypadku nagłego zagrożenia zdrowia lub życia ludzi. Oznacza to, że osoba go wykonująca musi nie tylko posiadać odpowiednie predyspozycje oraz cechy charakteru, ale i kierunkowe wykształcenie. To, kim jest ratownik medyczny, precyzuje ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym z 8 września 2006 roku. Trwają dynamiczne prace nad nowelizacją tej ustawy. Projekt przeszedł już przez komisję prawniczą i opracowano do niego akty wykonawcze.
Samorząd zawodowy ratowników
Trwa proces zmian w systemie ratownictwa medycznego w Polsce. Powstanie samorząd zawodowy, czyli Krajowa Izba Ratowników Medycznych. Wybrano już prezesa KIRM, będzie nim Mateusz Komza. Będzie też działał m.in. rejestr ratowników
Ratownicy medyczni to była jedna z ostatnich dużych grup zawodowych w ochronie zdrowia, która nie miała samorządu, a do niedawna nie miała również własnej ustawy. Uchwalono ją, po wielu przymiarkach i perturbacjach, pod koniec 2022 roku, a w czerwcu następnego roku weszła w życie.
45 minut na dojazd do pacjenta
Zakłada się wprowadzenie w ustawie o PRM przepisu, zgodnie z którym jeden szpitalny oddział ratunkowy zabezpieczy obszar nie większy niż zamieszkały przez 200 tys. mieszkańców, pozwalający na dotarcie zespołu ratownictwa medycznego z miejsca zdarzenia do tego oddziału w czasie nie dłuższym niż 45 minut.
Według tych wytycznych wojewodowie będą zobowiązani zaplanować liczbę i rozlokowanie oddziałów ratunkowych nowych i przewidywanych do utworzenia. Powyższy przepis pozostanie bez wpływu na sytuację istniejących SOR.
15 minut na przyjęcie na SOR
Z kolei maksymalny czas na przyjęcie pacjenta od zespołu ratownictwa medycznego w izbie przyjęć lub na SOR określono na 15 minut. Przewiduje się wprowadzenie (doprecyzowanie) sankcji za niewykonanie decyzji krajowego koordynatora ratownictwa medycznego lub wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego w sytuacji sporów dotyczących przyjęcia do szpitala osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Maksymalny czas na przyjęcie pacjenta w izbie przyjęć lub szpitalnym oddziale ratunkowym od zespołu ratownictwa medycznego będzie wynosił 15 minut. Zachowanie tego parametru będzie stanowiło jeden z warunków udzielania świadczeń zdrowotnych, możliwych do obiektywnej oceny i weryfikacji.
Motocyklowe jednostki ratunkowe
Motocyklowe jednostki ratownicze, które dotychczas stanowiły składową wybranych zespołów ratownictwa medycznego wyposażonych w ambulanse, będą odrębnym rodzajem zespołów, który stanowić będzie jeden z elementów wojewódzkiego planu działania systemu PRM i oddzielny produkt do kontraktowania w ramach umów zawieranych przez oddziały wojewódzkie NFZ.
Motocyklowa jednostka ratownicza docierać będzie w miejsca, do których nie może dojechać ambulans, w czasie zgromadzeń, w korkach na drodze. Liczbę zespołów motocyklowych ustalać będzie wojewoda, w uzgodnieniu z oddziałem wojewódzkim NFZ, przyjmując maksymalnie jeden motocykl na każde rozpoczęte 400 tys. mieszkańców województwa, a czas działania tych jednostek to okres od 1 maja do dnia 30 września, do 12 godzin w ciągu jednej doby.
Kursy dla dyspozytorów
Przewiduje się zniesienie obowiązku ukończenia kursów uprawniających do pracy na stanowisku dyspozytora medycznego i wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego dla osób już obecnie zatrudnionych na tych stanowiskach. Obowiązek ten będzie dotyczył jedynie osób zatrudnionych na tych stanowiskach po 1 stycznia 2024 r. Osoby, które będą zatrudniane na tych stanowiskach w 2024 r., będą zobowiązane do dostarczenia pracodawcy zaświadczenia o ukończeniu kursu do 31 marca 2025 r., natomiast osoby, które będą zatrudniane od 1 stycznia 2025 r. i dalej - w terminie 3 miesięcy od dnia zatrudnienia.
Przewiduje się również taką możliwość, aby przewodniczącym komisji egzaminacyjnej był - oprócz lekarza systemu - również ratownik medyczny lub pielęgniarka systemu, wskazani przez konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny ratunkowej
Dodatki za pracę dla ratowników
Wprowadza się również obowiązek wypłacania dodatków za pracę w porze nocnej oraz w niedziele i święta oraz dni wolne od pracy, wynikające z przyjętego pięciodniowego tygodnia pracy, dla członków zespołów ratownictwa medycznego wykonujących zawód medyczny, analogicznie jak ma to miejsce w przypadku pracowników wykonujących zawód medyczny, zatrudnionych w systemie pracy zmianowej w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne (art. 99 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 799).
Bezterminowo numer 999
Zakłada się nowelizację ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o systemie powiadamiania ratunkowego, a w konsekwencji także ustawy z dnia 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (Dz. U. poz. 1899) oraz ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1221) w taki sposób, aby utrzymana została bezterminowo możliwość kierowania połączeń alarmowych z nr 999 bezpośrednio do dyspozytorni medycznych, z pominięciem centrów powiadamiania ratunkowego. Utrzymaniu niezależnej od centrów powiadamiania ratunkowego obsługi nr alarmowego 999 służą wdrożone już rozwiązania technologiczne.
Podanie leku
Definicja pierwszej pomocy zostanie rozszerzona o możliwość podawania w sytuacji nagłej leków wydawanych z przepisu lekarza, dostępnych na miejscu zdarzenia. Lek taki będzie mógł podać poszkodowanemu świadek zdarzenia.
