Spis treści
31 grudnia 2024 roku w Dzienniku Urzędowym MZ opublikowano obwieszczenie w sprawie standardów akredytacyjnych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. "Na podstawie art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta (Dz. U. poz. 1692) ogłasza się standardy akredytacyjne w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, stanowiące załącznik do obwieszczenia" - napisano.
Opieka nad pacjentem (OP)
Jak czytamy w opisie, odpowiednie zapewnienie opieki to proces, który wymaga organizacji i zarządzania różnymi aspektami opieki zdrowotnej. Dla sprawowania właściwej opieki konieczne jest ustalenie zakresu kompetencji poszczególnych osób, uzgodnienie podejmowanych działań i sprawny przepływ informacji:
- bez względu na formę zatrudnienia personelu jednostki, powinien on ze sobą ściśle współpracować.
opieka nad pacjentem POZ powinna obejmować również działania profilaktyczne, których celem jest poprawa skuteczności zdrowotnej; - analiza różnych wskaźników zdrowotnych jest dobrą metodą monitorowania uzyskiwanych rezultatów klinicznych;
- opieka nad pacjentem w POZ powinna być dostępna i dobrze zorganizowana; pacjent powinien mieć możliwość łatwego umówienia się na wizytę w wybranej lokalizacji danej jednostki, a także możliwość uzyskania porady lekarza, pielęgniarki, położnej w różnych formach, w szczególności w ramach teleporady czy wizyty domowej.
Teleporady
Wykorzystanie zarówno telefonu, jak i współczesnych komunikatorów, pozwalających na przesłanie zdjęcia czy połączenie audiowizualne, ułatwia skorzystanie z porady lekarskiej. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy lekarz dobrze zna pacjenta i historię jego choroby, a także, gdy pacjent mieszka daleko od gabinetu bądź ma trudności w poruszaniu się i dotarciu do gabinetu. Podmiot wykonujący działalność leczniczą powinien opracować kompleksowe podejście do świadczonej opieki, zapewniając oczekiwaną dostępność oraz skoordynowane podejście do opieki nad pacjentem, obejmujące zarówno promocję zdrowia, jak i skuteczne leczenie.
Kompleksowość opieki (KO)
Kompleksowość i wszechstronność opieki jest cechą zasadniczą, odróżniającą kompetencje lekarza POZ od kompetencji lekarzy specjalistów. Polega ona na sprawowaniu kompleksowej opieki zdrowotnej nad pacjentem niezależnie od jego wieku, płci i problemu zdrowotnego. Zespół POZ podejmuje działania profilaktyczne oraz terapeutyczne w określonych jednostkach chorobowych.
Przypomniano, że lekarz POZ ma podstawowe kompetencje w wielu specjalizacjach medycznych, nie tylko internistycznych i pediatrycznych, ale także zabiegowych, jak laryngologia, okulistyka czy ginekologia, jednak ograniczone do najczęstszych, umiarkowanie skomplikowanych stanów klinicznych. W razie wystąpienia bardziej złożonych problemów zdrowotnych, lekarz POZ powinien być odpowiedzialny za skoordynowanie różnych poziomów opieki medycznej, takich jak: ambulatoryjna opieka specjalistyczna (AOS) czy lecznictwo szpitalne, dostosowując plan leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta. Kluczowym elementem wszechstronnej opieki jest zapewnienie odpowiedniej dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej.
Pacjent nie może pozostać bez opieki
"W przypadku leczenia pacjenta przez różne podmioty systemu ochrony zdrowia szczególnie istotne jest zapewnienie ciągłości opieki. Deficyty jakości, zdarzenia niepożądane najczęściej występują w fazie przekazywania chorego. Dobrze funkcjonująca opieka zdrowotna powinna umożliwić sprawne przekazywanie nie tylko pacjenta, ale też istotnych dla dalszego postępowania informacji o pacjencie. Dotyczy to zarówno informacji przekazywanych przez jednostkę udzielającą świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej do innych świadczeniodawców, jak również pozyskiwania informacji zwrotnej. Właściwa organizacja działań terapeutycznych pozwoli usprawnić proces leczenia. Pozwala na uniknięcie powtórzeń, błędów oraz zapewni pacjentowi skuteczną i kompleksową opiekę medyczną. Istotne jest dbanie o płynny przepływ informacji pomiędzy wszystkimi zaangażowanymi w leczenie pacjenta podmiotami. Pozwoli uniknąć pozostawienia pacjenta bez opieki oraz zadbać o jego bezpieczeństwo i skuteczność terapii" - napisano.
Prawa i obowiązki pacjenta (PP)
W modelu medycyny rodzinnej za nadrzędną uznaje się opartą na wzajemnym zaufaniu, bezpośrednią, osobistą opiekę lekarza POZ nad pacjentem i jego rodziną. Empatyczna, partnerska relacja pomiędzy lekarzem POZ i pacjentem oraz spersonalizowane podejście do problemów pacjenta sprzyjają budowaniu zaufania, co zwiększa szansę na świadome uczestniczenie pacjenta w dbaniu o swój stan zdrowia i zaangażowanie w proces leczenia.
Egzekwowanie obowiązków pacjenta, w szczególności takich jak:
- nakaz zachowywania się w sposób kulturalny i niezakłócający spokoju innym pacjentom;
nakaz zachowania higieny osobistej i porządku; - szacunek do personelu i innych pracowników ochrony zdrowia (szczególnie osób sprawujących opiekę nad pacjentem);
- brak tolerancji dla agresji wobec personelu (informacje o ochronie przysługującej funkcjonariuszowi publicznemu).
