Spis treści
Nowe wolne, które jest niezależne od stażu pracy i nie wlicza się w ilość przysługujących dni urlopu wypoczynkowego, zostało wprowadzone nowelizacją Kodeksu pracy z 26 kwietnia 2023 roku.
Dodatkowe 7 dni wolnego, niezależnie od urlopu wypoczynkowego
Wdrożyła ona do polskiego prawodawstwa dwie unijne dyrektywy dotyczące przejrzystych warunków pracy oraz work-life balance. Od tej pory pracownikowi przysługuje pięć dni urlopu opiekuńczego (przysługuje nie tylko rodzicom, nie ma znaczenia staż pracy) oraz dwa dni tzw. zwolnienia z powodu siły wyższej (nie ma znaczenia staż pracy).
Obydwie opcje nie wliczają się do urlopy wypoczynkowego, a więc nie zmniejszają ilości przysługujących wolnych dni. Jest tylko jeden warunek. Obydwa muszą być wykorzystane w trwającym roku, bo nie przechodzą na kolejny.
Oto dokładne zasady obydwu projektów.
Urlop z powodu siły wyższej. Na jakich zasadach można go wziąć?
wolne od siły wyższej wynosi 16 godzin lub 2 dni dodatkowego urlopu w ciągu roku kalendarzowego;
wolne z powodu siły wyższej jest płatne połowę wynagrodzenia,
pracodawca jest obowiązany do udzielenia urlopu na wniosek złożony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia;
nie ma określonego wzoru treści takiego wniosku, każda forma poinformowania pracodawcy jest wystarczająca - krótka rozmowa telefoniczna, SMS
o sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia decyduje pracownik
zwolnienie udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.
siłą wyższą są pilne sprawy rodzinne, jak np. wypadek lub choroba, które wymagają od pracownika obecności w innym miejscu, ale nie jest to np. planowana wcześniej operacja członka rodziny
5 dni urlopu opiekuńczego. Jak można z niego skorzystać?
Urlop opiekuńczy w ilości 5 dni może wziąć każdy, nawet jeśli nie jest rodzicem, bo jak mówi nowelizacja to urlop "na członka rodziny" - dziecko, rodzica, ale również męża lub partnera. Korzysta się z niego w celu zapewnienia opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
za czas przebywania na urlopie opiekuńczym pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie
urlop opiekuńczy nie jest naliczany proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy. Można go zastosować zarówno w pojedynczych dniach, jak i bez żadnej przerwy.
urlop opiekuńczy jest udzielany w dniach, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy
okres przebywania na urlopie opiekuńczym nie wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego ani urlopu na żądanie
pracodawca nie może odmówić pracownikowi tego urlopu ani żądać przedstawienia dokumentacji medycznej osoby, która wymaga opieki
urlop opiekuńczy jest udzielany na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu