Różeniec górski (Rhodiola rosea), inaczej określany jako ”złoty korzeń”, albo ”korzeń arktyczny”, jest to roślina znana w zielarstwie od wieków. A wszystko za sprawą jego wyjątkowych właściwości adaptogennych. Co to za roślina? Jakie właściwości ma różeniec górski? Kto powinien go stosowa, a kto nie? Podpowiadamy.
Spis treści
Różeniec górski: co to za roślina i gzie występuje
Różeniec górski (Rhodiola rosea), inaczej określany jako ”złoty korzeń”, albo ”korzeń arktyczny”, jest to roślina wieloletnia z rodziny gruboszowatych. Gdzie rośnie różeniec górski. Różeniec jest oreofitem, czyli rośliną wysokogórska. Naturalnie występuje on w górskich ziołoroślach, na obrzeżach piargów, nad potokami górskimi, wśród skał czy na niskich murawach. Jest to gatunek arktyczno-alpejski. Rośnie na dużych wysokościach - jego pionowy zasięg w Tatrach (czyli maksymalna wysokość, na której można go spotkać) to 2629 m.n.p.m.
Jak wygląda różeniec górski.Różeniec to roślina, która tworzy bujne kępy. Jego łodyga jest gruba, nierozgałęziająca się, o jasnozielonym kolorze. Osiąga ona wysokość do 40 centymetrów. Kłącza różeńca są poskręcane i bardzo grube. Zimują albo płytko pod ziemią, albo tuż nad jej powierzchnią. Gdy się je rozetrze, wydzielają charakterystyczny zapach, przypominający zapach róż.
Liście różeńca są mięsiste i grube. Dolne liście mają kształt jajowaty, zaś górne lancetowaty, i są ostro zakończone. Na szczycie ich brzegi są ząbkowane. Liście ułożone są na łodydze skrętolegle i mają barwę sinozieloną. Charakterystyczną cechą liści różeńca jest to, że pokryte są grubą warstwą wosku – tak grubą, że dotykając ich ma się wrażenie, iż są one tłuste.
Kwiaty różeńca są drobne. Ich płatki mogą mieć różne barwy, począwszy od zielonej, przez żółtą, aż do czerwonej. Zebrane są na szczytach pędów w kwiatostany nazywanymi podbaldachami. Ponieważ różeniec jest rośliną dwupienną, oznacza to, że na każdej roślinie występuje tylko jeden rodzaj kwiatostanów: albo kwiatostany żeńskie, albo kwiatostany męskie. Owocem różeńca jest pojedyncze, suchy pękający mieszek. Zawiera on liczne, ciemno brunatne nasiona.
Różeniec górski: właściwości i zastosowanie
Surowcem zielarskim tej rośliny jest kłącze różeńca górskiego wraz z jego korzeniami. To właśnie z tej części pozyskiwany jest cenny ekstrakt, który uchodzi za adaptogen.
Różeniec górski, inaczej korzeń arktyczny, to roślina, która ma wyjątkowe właściwości adaptogenne. Od wieków wykorzystywane są one w tradycyjnej medycynie ludowej, zwłaszcza w krajach położonych w chłodnym klimacie, takich jak na przykład Syberia czy Skandynawia. Od dawna stosowany jest w ziołolecznictwie, ponieważ jest to roślina, która redukuje znużenie oraz zmęczenie.
Obecnie różeniec górski cieszy się coraz większym zainteresowaniem, również w innych rejonach świata, w tym także w Polsce. A wszystko za sprawą jego wielu korzystnych dla zdrowia właściwości. Obecnie różeniec górski jest stosowany jako składnik suplementów diety czy też preparatów, które wspomagają zdrowie oraz samopoczucie. Ponieważ różeniec górski działa jako adaptogen, to:
pomaga organizmowi w radzeniu sobie ze zmęczeniem i napięciem,
wspiera kondycję psychiczną i fizyczną,
poprawia wydolność fizyczną i umysłową,
wspiera funkcje poznawcze oraz
zmniejsza objawy stresu.
Substancje aktywne, które są zawarte w różeńcu górskim, wspomagają odporność organizmu oraz poprawiają jego zdolności adaptacyjne, gdy ten znajduje się w trudnych warunkach, takich jak: hałas, stres czy silne zanieczyszczenia powietrze. Tym samym wspiera on utrzymanie homeostazy, czyli wewnętrznej równowagi organizmu.
Związki zawarte w korzeniu i kłączu różeńca górskiego pobudzają ośrodkowy układ nerwowy. Przeciwdziałają niedotlenieniu oraz niwelują działanie czynników stresogennych. Ponadto dzięki nim można usunąć zmęczenie, poprawić nastrój oraz zregenerować swoje siły witalne. Poza tym różeniec wspomaga działanie gospodarki hormonalnej, a także łagodzi lęki oraz zmniejsza nasilenie epizodów depresyjnych. Jest to zatem idealne rozwiązanie dla osób, które są podatne na przewlekły stres i napięcie.
Substancje, które znajdują się w korzeniu arktycznym, zwiększają efektywność uczenia się percepcji, analizy i zapamiętywania. A to wszystko przez fakt, że związki zawarte w tej roślinie stymulują neuroprzekaźniki, takie jak dopamina, serotonina czy noradrenalina.
Picie naparu z różeńca lub też przyjmowanie suplementów z tym składnikiem spowalnia procesy degeneracyjne w obrębie układu nerwowego - w tym także mózgu - które są związane z postępującym wiekiem. Dzięki temu można zachować na dłużej sprawność umysłową.
Substancje aktywne zawarte w kłączu różeńca górskiego zwiększają także wytrzymałość fizyczną organizmu oraz wykazują działanie antyoksydacyjne. Przeciwutleniacze spowalniają procesystarzenia się komórek oraz chronią przed destrukcyjnym działaniem wolnych rodników tlenowych.
Różeniec górski powinni również diabetycy, a także osoby, u których zdiagnozowano stan przedcukrzycowy. A to dlatego, że zwiększa on wrażliwość komórek na insulinę – jest to ważne w zapobieganiu cukrzycy. Kolejnym zastosowaniem różeńca górskiego jest również zwiększenie libido oraz poprawa sprawności seksualnej.
Różeniec górski: przeciwwskazania oraz skutki uboczne
Kto nie powinien stosować różeńca górskiego. Na pewno nie powinny stosować go kobiety w ciąży. Suplementy z korzeniem arktycznym powinny być stosowane rano, a nie w godzinach wieczornych, ze względu na ich pobudzające działanie.
Ponadto związki zawarte w korzeniu arktycznym mogą wchodzić w różne w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi przeciwdrgawkowymi, przeciwdepresyjnymi oraz tymi stosowanymi w leczeniu ciśnienia, nadciśnienia tętniczego czy cukrzycy. Dlatego też przed korzystaniem z właściwości tej rośliny, przyjmując któreś z wyżej wymienionych leków, powinno się skontaktować z lekarzem.
Skutki uboczne stosowania różeńca górskiego. Do skutków ubocznych, które występują bardzo rzadko, zaliczyć można między innymi: zawroty oraz bóle głowy, bóle brzucha, nadmierna aktywność i pobudzenie, senność lub przeciwnie - problemy z zaśnięciem.
Serwis ma charakter informacyjny. Jego zawartość stanowi jedynie wyraz poglądów autorów poszczególnych publikacji lub też odzwierciedlenie ich wiedzy. Zawarte w Serwisie treści oraz sposób ich przekazania, bez względu na osobę autora publikacji, w żadnej mierze nie stanowią czynności z zakresu świadczenia usług medycznych, diagnozy, konsultacji lekarskiej, świadczenia pomocy prawnej, ani innego rodzaju poradnictwa zdrowotnego.