Spis treści
Dzieci w wieku przedszkolnym są szczególnie narażone na stres i dyskomfort wynikające z braku dostępu do czystej i przyjaznej toalety. Z tego względu powstała inicjatywa Akcja Tron, która ma na celu poprawę warunków sanitarnych w przestrzeniach publicznych, szkołach i przedszkolach.
Alarmujące wyniki badań
Według raportu "Toalety publiczne w oczach Polek i Polaków" przygotowanym na zlecenie firmy WCTron, aż 34 proc. rodziców przyznało, że ich dzieci skarżyły się na niechęć do korzystania z toalet w przedszkolach i szkołach.
Niepokojące zjawisko może być nawet bardziej powszechne, jeśli weźmiemy pod uwagę to, że wiele dzieci nie potrafi jeszcze werbalizować swoich obaw ani dzielić się intymnymi problemami. Pewne jest natomiast to, że unikanie załatwiania potrzeb fizjologicznych ze względu na niechęć do warunków może mieć poważne konsekwencje. U dzieci mogą tworzyć się niewłaściwe nawyki i mechanizmy obronne.
Dziecko niechętnie korzysta z publicznych toalet. Co zrobić?
"Nie można uznawać tego, że dziecko nie lubi korzystać z toalety w placówce edukacyjnej za fakt, z którym trzeba się pogodzić" – zauważa Magdalena Bogdańska-Maciak - pedagożka, ekspertka z zakresu problematyki i dzieciństwa, w tym praw dziecka. Jej zdaniem, toaleta powinna być miejscem, w którym dziecko czuje się bezpiecznie. Musi być czysta, odpowiednio wyposażona i dostosowana do wieku i potrzeb dzieci.
"Jeśli dziecko informuje nas, że nie lubi chodzić do toalety w przedszkolu, nie lekceważmy tego. Może problem jest większy i dotyczy wszystkich toalet poza domem? Mówimy wtedy o fobii toaletowej. Jak ją rozpoznać? M.in. po tym, że dziecko jest rozdrażnione, skarży się na ból brzuch czy nudności, często wzbrania się przed załatwianiem się w innych miejscach niż dom. A jak zapobiec niechęci dziecka do załatwiania się w przedszkolu, która nie jest fobią toaletową i nie wynika z problemów zdrowotnych? Przede wszystkim upewnijmy się, jak wygląda przedszkolna toaleta, inicjujmy zmiany na lepsze. Narażenie dzieci na niestandardowe, niewygodne i niehigieniczne warunki ma wpływ na dalsze życie - pozostawia nieprzyjemne wspomnienia, które mogą wpływać m.in. na postrzeganie w przyszłości publicznych toalet jako miejsc nieprzyjaznych, traumatyzujących" – mówi ekspertka.
Nie tylko dzieci
Jak informują organizatorzy kampanii społecznej Akcja Tron, najmłodsi nie są odosobnieni w codziennych doświadczeniach w miejscach publicznych. "Rodzice mogą łatwiej sobie wyobrazić stres przedszkolaka wywołany wizytą w łazience, gdy sami odwiedzą toaletę w miejscu publicznym, która nie nadaje się do tego, by przebywać w niej z dzieckiem" – czytamy w komunikacie.
Z przytoczonych badań wynika, że 71 proc. rodziców doświadczyło sytuacji, w której nie mogli znaleźć toalety dostosowanej do potrzeb rodzica z dzieckiem, 48 proc. badanych przyznało, że odwiedzane miejsca były w złym stanie lub nieodpowiednio zaprojektowane, a 35 proc. przyznało że byli zmuszeni do przebierania malucha na podłodze toalety z powodu braku przewijaka.
Przepisy a rzeczywistość
Zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami toalety w przedszkolach powinny spełniać następujące standardy.
- Toalety, umywalki i pisuary powinny być dostosowane do wzrostu dzieci w wieku przedszkolnym (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 31.12.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach – Dz.U. z 2003 r. poz. 69 z późn. zm.).
- Muszą być pozbawione ostrych krawędzi i elementów stanowiących zagrożenie dla dzieci.
- Każda toaleta powinna być wyposażona w mydło w płynie, ręczniki papierowe lub suszarki do rąk, a także środki do czyszczenia.
- Kabiny powinny zapewniać minimalną prywatność, ale powinny być łatwe do monitorowania przez opiekunów w razie potrzeby.
- Łazienki powinny być pomalowane w ciepłych, jasnych kolorach i nie mogą zawierać elementów wzbudzających lęk.
